انواع دوخت

برای کار کردن با چرخ خیاطی دقت بسیاری لازم است . آموزش چگونگی استفاده از چرخ های مختلف اهمیت خاصی دارد . چرخ های خیاطی تنوع زیادی دارند , ولی به طور کلی می توان آنها را به دو دسته چرخ ها ی خانگی و چرخ های صنعتی تقسیم کرد . 

آشنایی با انواع چرخ خیاطی 

چرخ خیاطی خانگی اتوماتیک   

با این چرخ ها انواع دوخت های تزیینی , گلدوزی , دوخت جادکه , پاک دوزی و ... را انجام می دهند و برای دوختن پوشاک و تزیین آنها به کار می روند . 

 ماشین اورلوک

این ماشین مخصوص پاک دوزی های لبه ی کار است . این نوع چرخ ها همراه پاک دوزی , لبه ی اضافه پارچه را نیز می چینند . معمولا با تعداد سه نخ به بالا کار می کنند . برخی از آنها همراه پاک دوزی , دوخت ساده (بخیه دوزی) رانیز اجام می دهند .     

هنگام کار کردن با این چرخ ها برای بریدن نخ باید قیچی استفاده شود . زیرا نخ داخل چرخ پاره می شود و نخ کردن مجدد چرخ وقت گیر است . 

چرخ راسته دوز صنعتی

به چرخ هایی که فقط مستقیم و به طرف جلو و عقب می دوزند چرخ های راسته دوز می گویند .        

                        

این چرخ ها دارای سرعت بالایی هستند . این نوع چرخ ها معمولا نخ زیر و رو را قیچی می کند , دوخت را سرقایمی میزند و سوزن را در حالت بالا به ایست وا می دارد .

لگن زیر این نوع چرخ ها باید همیشه پر از روغن باشد. 

دستگاه دکمه زن          

این چرخ مخصوص دوختن جا دکمه برای انواع لباس است .

این دستگاه کلیه عملیات دوخت و برش جا دکمه را به طور اتوماتیک انجام می دهد .    

شناسایی اصول راه اندازی چرخ های خیاطی        

برای به حرکت در آوردن چرخ برقی کافی است با پا بر روی پدال فشار بیاورید . کار کردن با چرخ برقی خیلی آسان است زیرا دست ها کاملا آزاد هستند و تمام حواس دوزنده به چگونگی اجرای دوخت معطوف است.   

جا انداختن ماسوره در ماکو و پرکردن آن 

در هر چرخ خیاطی یک ماسوره پیچ  وجود دارد که نخ را دقیق و به اندازه لازم بر روی ماسوره می پیچد . دقت کنید ماسوره صدمه یا تاب نداشته باشد .

در برخی از چرخ ها پیچی وجود دارد که پیش از پیچیدن نخ به دور ماسوره می توانید این پیچ را شل کنید تا حرکت سوزن متوقف شود . پس از اتمام کار پیچیدن نخ , ماسوره را داخل ماکو قرار دهید . نخ ماسوره را از شکاف ماکو به داخل آن هدایت کنید . نخ را از انتهای شکاف شکاف حرکت دهید . نخ را به محل اصلی آن هدایت کنید 5 سانتی متر از نخ شکاف ماکو بیرون باشد ماکو را در قابش جا بیندازید .  

عبور دادن نخ از سوزن و تنظیم کشش آن 

دلایل زیادی وجود دارد تا شما را مجبور کند , کشش نخ را تنظیم نمایید . کشش نخ به نوع پارچه و نخی که استفاده می کنید بستگی دارد . ماشین های دوخت دستگاه تنظیم نخ مدرج دارند که چرخش آن در یک سمت , حرکت نخ را آزادتر و سمت دیگر حرکت آن را کندتر می کند . پس از دوخت نمونه ای از پارچه , بخیه ها را به دقت کنترل نمایید . فرو رفتگی نخ بخیه در سمت رو و پشت پارچه باید مساوی باشد .  

تعویض سوزن چرخ خیاطی و ماشین اورلوک 

اگر سوزن بشکند و یا بخواهد از سوزن هایی با قطرهای مختلف استفاده نمایید به ناچار باید آن را تعویض کنید . بالای سوزن چرخ در یک سمت استوانه و در سمت دیگر صاف است .

هنگام جا انداختن سوزن توجه کنید که سمت صاف آن درست در جهت روبروی مسیر نخ قرار گیرد . پس از قرار دادن سوزن در میله مخصوص خود , آن را تا حد امکان به طرف بالا بکشید تا به خوبی جا بیفتد , سپس پیچ مخصوص  سوزن بندرا به دقت محکم کنید .  

آشنایی با انواع سوزن 

سوزن خیاطی انواع مختلف دارد که هر یک برای پارچه ای مخصوص به کار می رود .

برای دوخت پارچه های لطیف از سوزن شماره 10 و 11 و برای پارچه های معمولی از سوزن شماره 14 و برای پارچه های ضخیم تر از سوزن شمار 16 استفاده کنید .  

از سوزن های دستی و چرخ عبارتند از: 

سوزن شارپ (شارپ یعنی تیز و برنده ) , سوزن منجق دوزی , سوزن بتوین , سوزن سرسیاه (استرچ) , سوزن دوقولو , سوزن ژور دوزی , سوزن سه گوش

آشنایی با انواع نخ و جنس آنها

نخ مورد استفاده باید با جنس و ضخامت پارچه هماهنگ باشد . موقع انتخاب و خریدنخ , رنگ آن را قدری پر رنگ تر از رنگ پارچه انتخاب کنید .

انواع مختلف الیاف نخ عبارت اند از : قرقره نخی مرسریزه , قرقره ابریشمی , قرقره نایلونی , قرقره پلی استر , کش قیطانی , عمامه نخی , ابریشم تابیده , نخ کوک  

شناسایی اصول دوخت با ماشین های خیاطی  

ـ پایه چرخ را با اهرم بالابرنده آن , بالا ببرید و پارچه را زیر آن بگذارید .

ـ ادامه نخ زیر و رو را به طرف پشت نگه دارید سپس پایه را به آرامی پایین بیاورید و بر روی پارچه قرار دهید .

ـ مقدار بیشتر از پارچه را در سمت چپ و مقدار کمتری را در سمت راست چرخ نگه دارید .

ـ هرگز پارچه را از طرف عقب از زیر پایه نکشید و از جلو نیز آن را به زیر پایه هدایت نکنید .

ـ دوخت باید با سرعت متعادل صورت بگیرد .

ـ پس از اتمام کار , پایه را به بالا ببرید و اضافه نخ را بپیچید . 

اصول سرویس و نگهداری چرخ خیاطی  

دوخت خوب و صحیح از هر نوع چرخ خیاطی تنها با دقت و توجه و پشتکار و تلاش در جهت نگه داری صحیح و سرویس دهی مناسب به چرخ خیاطی به وجود می آید .

برای سرویس و نگهداری و دوخت خوب چرخ خیاطی باید به سه نکته مهم توجه نماییم .

1ـ نظافت چرخ                            

 2 ـ روغن کاری چرخ                             

 3ـ عیب یابی و رفع آن 

1ـ چرخ باید پس از هر بار مصرف نظافت شود و گرد و غبار از آن زدوده شود . همچنین گرد پارچه دوخته شده یا سردوز شده در مسیر کار پیش بر و اطراف سوزن نیز گرفته شود .

2ـ چرخ پس از 24 ساعت استفاده با روغن صاف و شفاف مخصوص چرخ روغن کاری شود . توجه نمایید چرخ پس از نظافت و قطع برق آن توسط روغندان روغن کاری شود .

روغن نباید به قسمتهای اتصال برق زده شود وتنها پیچ و مهره هایی که حرکت می کنند نیاز به یک قطره روغن دارند . داخل کمپلیت که ماکو در آن قرار میگیرد نیز یک قطره روغن ریخته شود .

3ـ برای اینکه چرخ دوخت خوب و روانی داشته باشد ابتدا کار با چرخ را خوب بیاموزیم سپس به کار با آن بپردازیم . سعی کونیم نخ کشی چرخ کاملا صحیح باشد سوزن چرخ درست جا افتاده باشد . همچنین کشش نخ در زیر و رو میزان باشد .  

توانایی انواع دوخت های اولیه 

دوخت کوک شل : 

این نوع کوک جهت علامت گذاری خطوط الگو بر روی پارچه و رد گذاری به صورت قرینه روی لباس به کار می رود . برای اجرای کوک شل به این ترتیب عمل کنید . سوزن را در دولای پارچه فرو ببرید و دو شلال پشت هم بزنید و سوزن را بکشید . در موقع کشیدن نخ باید دقت شود که حلقه ای از نخ در انتها باقی بماند . در پایان کار دو تکه را از هم باز کنید سپس کوک ها را قیچی کنید . 

دوخت راسته : 

معمولا بیشتر درزهای لباس را با دوخت راسته می دوزند . در این دوخت باید فاصله بخیه دوخت از لبه درز در تمام طول درز یکسان و مساوی باشد . برای دوام بیشتر ابتدا و انتهای آن را دوبار چرخ کنید .  

دوخت زیگزاگ و پس دوزی : 

این نوع دوخت برای اتصا ل یک تکه روی قسمت دیگر استفاده می شود . زیگزاگ از چپ به راست دوخته می شود . در هر بار , سوزن را در ضخامت چند تار از پارچه فرو ببرید و خارج سازید . دقت شود که نخ محکم کشیده نشود .  

دوخت درزهای منحنی و شکسته : 

از درزهای منحنی در قسمت های مختلف لباس مانند وصل یقه ها , دوخت یقه ب . ب , برش های عمودی استفاده می شود . دوخت درز منحنی را باید با دقت و به آرامی انجام دهید . به طوریکه فاصله بخیه دوخت از لبه درز در تمام طول درز یکسان باشد . با سرعت کم چرخ درز منحنی را بدوزید . برای کنترل بهتر دوخت , طول بخیه را به اندازه 5/1 تا 2 میلی متر تنظیم کنید .  

درزهای شکسته (گوشه دار) : 

یک طرف درز را تا گوشه چرخ کنید . سوزن را در پارچه نگه دارید . پایه را بلند کنید و درز را بچرخانید (پارچه را به جهت دیگر حرکت دهید) و طرف دیگرش را چرخ کنید . از گوشه درز , یک مثلث بچینید و یا چرت بزنید , سپس آن را به رو برگردانید . توجه داشته باشید که درزهای گوشه دار در نقطه ای که زاویه تشکیل می شود به استحکام بیشتری نیاز دارند . طول بخیه مناسب برای دوخت درز گوشه دار 1 تا 5/1 میلی متر است .  

رگه دوزی : 

از این دوخت برای تزیین قسمتی از لباس استفاده می شود . بدین صورت که قسمتی را که می خواهید رگه دوزی نمایید تا کرده و با فاصله 1 میلی متر از لبه چرخ نمایید .  

دوخت مغزی : 

درز مغزی دار را  به دو صورت می دوزند :    

 1  - مغزی دار ساده                    

 2 ـ مغزی دار برجسته  

1ـ دوخت درز مغزی دار ساده : از پارچه مورد نظر مغزی به عرض 2 سانتی متر با طول کافی بچینید . (مغزی باید اریب باشد) آن را از عرض و از روی پارچه تا کرده و اتو کنید . نوار را از بین دو درز قرار دهید . خط درز را چرخ کنید . اضافه درز مغزی را بچینید .

2ـ دوخت درز مغزی دار برجسته : این درز را مانند دوخت درز مغزی دار ساده بدوزید . ولی پس از اینکه نوار اریب را از عرض تا کردید بین نوار اریب , قیطان یا نخ پرک با ضخامت مناسب قرار دهید . سپس آن را کوک بزنید تا قیطان به طور ثابت در میانش قرار بگیرد . نوار آماده را در میان دو لایه درز بگذارید و آن را چرخ کنید . می توانید از قیطان های آماده نیز استفاده نمایید . 

راهنمای الگو

پارچه